Samenwerking Waterschappen, labs en Ministerie VWS/RIVM
Namens alle waterschappen heeft de Unie van Waterschappen (UvW) met het ministerie van VWS en het RIVM afgesproken om de zogenaamde ‘afvalwater surveillance’ in te vullen. In het riool is nu eenmaal veel ‘data’ aanwezig over de gezondheidstoestand van de inwoners van een gebied. Zo kun je medicijnresten, microverontreinigingen en ook COVID-19 opsporen in het riool. En er is nog een pluspunt; de gegevens over COVID-19 zijn veel sneller beschikbaar dan de gegevens van de huidige teststraten. De gegevens uit het afvalwateronderzoek zijn te zien op het Corona Dashboard van de Rijksoverheid en worden elke dag geactualiseerd. 

COVID-19 bemonsteringen
Op korte termijn is het opschalen van de COVID-19 bemonsteringen bij alle zuiveringen (rwzi’s) in Nederland het belangrijkste. Medio 2020 zijn we gestart met het bemonsteren, eerst bij 29, daarna bij 79 en sinds begin september bij alle 131 rwzi's, één keer per week. Vanaf de eerste week van december zijn we bij ongeveer 30 rwzi’s overgegaan op twee keer per week bemonsteren. De bedoeling is dat zo snel mogelijk ook bij de andere zuiveringen te gaan doen. Daarna volgt de gefaseerde opschaling naar dagelijkse bemonstering, 7x per week. Dat laatste krijgen we alleen voor elkaar als we bijna 30 monsternemers extra aannemen. De werving van deze monsternemers is inmiddels gestart en de eerste nieuwe monsternemers worden binnenkort opgeleid om te kunnen starten. Een enorme opgave, waarbij we er alle vertrouwen in hebben dat we dit goed georganiseerd krijgen.

COVID-19-analyses en ander laboratoriumonderzoek
Voorlopig voert RIVM zelf de RNA-analyses uit om tot uitspraken over besmettingen te komen. De ILOW-laboratoria hebben hun hulp aangeboden om deze productie uit te voeren in hun eigen DNA-laboratoria. Het RIVM is geïnteresseerd en de gesprekken daarover krijgen in 2021 verder vorm. Daarbij gaat het dan niet alleen over de DNA-analyses voor COVID-19, maar ook over de mogelijkheden om een rol te spelen bij andere waterkwaliteitsanalyses die nu door het RIVM worden gedaan. 

Andere samenwerkingen
In het kader van deze COVID-19-ontwikkelingen is AQUON betrokken bij vele samenwerkingen. Met alle ILOW-partners vindt nauwe afstemming plaats, omdat het van belang is samen op te trekken. Daarnaast neemt AQUON deel aan een aantal onderzoeken voor KWR en RIVM over de impact van corona in het gemeentelijke rioolstelsel dat richting een zuivering gaat (o.a. in Rotterdam, Tilburg en Utrecht).