Inzicht in de waterkwaliteit van zwemwaterlocaties is essentieel om een uitspraak te kunnen doen over of het veilig is er in te zwemmen. Het is logisch dat er in het seizoen, van april tot en met september, intensief wordt gemeten en dat bij verhoogd risico de meetfrequentie wordt opgevoerd, maar ook in de periode buiten het seizoen vindt een zeker ‘basis’-monitoring plaats. Het is de verantwoordelijkheid van elk waterschap om een advies over de zwemwaterkwaliteit uit te brengen aan de provincie, die uiteindelijk een besluit neemt over het al of niet sluiten van een zwemwaterlocatie. De waterschapslaboratoria voeren de bemonsteringen en de analyses uit om tot dat advies van het waterschap te komen.

Zwemwaterprotocol
De basis voor de uitvoering en beoordeling van de waterkwaliteitsmetingen voor officiële zwemwaterlocaties wordt gevormd door het blauwalgenprotocol, ook wel zwemwaterprotocol genoemd. Dit protocol is na een langdurige afstemming op landelijk niveau tussen alle betrokken partijen in 2020 geactualiseerd en wordt vanaf de zomer van 2021 toegepast. Het ‘hart’ van dit protocol wordt gevormd door het getoonde schema. Naast het reeds aanwezige ‘verplichte’ (blauwe) deel van dit schema is in dit gewijzigde protocol ook een ‘vrijwillig’ (groen) deel toegevoegd.

De resultaten van de onderzoeken leiden uiteindelijk tot een ingeschat gezondheidsrisico, dat is weergegeven in de risicoklasse 0 (geel, reguliere monitoring), 1 (oranje, frequenter meten en waarschuwing geven) en 2 (rood, negatief zwemadvies of plas zelfs sluiten). Nieuw in het protocol is, dat als het verplichte proces tot een te hoog risicoprofiel heeft geleid, er een microscopisch en/of toxine vervolgonderzoek mag worden uitgevoerd dat nadere duiding geeft over de eerder bepaalde risico inschatting, met mogelijk een gunstiger oordeel over dat risico tot gevolg. AQUON is in staat om alle analyses uit te voeren, die voor de bepaling van de zwemwaterkwaliteit nodig zijn (zowel uit het blauwe als uit het groene deel van het schema).

Lees hier meer over het blauwalgenprotocol: https://www.rivm.nl/publicaties/blauwalgenprotocol-2020#abstract_en

Snelheid en kosten
De relatief hoge(re) kosten van het vrijwillige onderzoek maken dat snellere screening van de zwemwateren met de verplichte methode al een goede selectie geeft van de zwemwaterlocaties waar geen problemen optreden. Ook de optionele, aanvullende analyses kunnen tegenwoordig snel uitgevoerd worden, waardoor het totale oordeel over een zwemwaterlocatie onder normale omstandigheden binnen 48 uur gegeven kan worden.

Evenementen en nieuwe methoden
De onderzoekmethoden uit het zwemwaterprotocol lenen zich onvoldoende om vlak voor een zwemevenement een geborgde uitspraak te doen over het gezondheidsrisico. Vandaar dat nieuwe technieken in ontwikkeling zijn en ook al in pilots worden toegepast om toch tot snellere uitspraken te komen over de (ontwikkeling van de) zwemwaterkwaliteit. Die ontwikkelingen, waar ook AQUON aan deelneemt, zijn belangrijk om ook voor zulke zwemwater activiteiten een goede uitspraak te kunnen doen over de gezondheidsrisico’s.